Nguồn ảnh: Care Online
Một nữ bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường, theo lời khuyên của bác sĩ, cô tích cực tập thể dục, sáng nào cũng đi dạo trong công viên, ban đầu có thể đi bộ 4 vòng mỗi ngày, tức là khoảng 2.000m.
Nhưng gần đây khi cô mới đi được một đoạn chân liền đau nhức phải dừng lại nghỉ ngơi. Cô nhận thấy quãng đường mình đi càng ngày càng ngắn, đi chưa được 50 mét thì bắt đầu đau, mặc dù ngồi nghỉ ngơi một lúc mới có thể tiếp tục đi được, nhưng vẫn đi chưa được 50 mét, kèm theo đó là những cơn đau tê tái.
Sau khi đi khám bác sĩ, bệnh nhân được biết đó là "tắc nghẽn động mạch ngoại vi chi dưới", thường được gọi là "đột quỵ chân". Sau khi đánh giá, bác sĩ Zhang Yunde của Bệnh viện Pingtung Christian đã quyết định giải quyết càng sớm càng tốt. Bệnh nhân đã trải qua một cuộc phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, sử dụng kỹ thuật thông mạch bằng bóng để mở rộng đường kính của mạch máu, và sử dụng bóng có bôi thuốc để giảm nguy cơ tắc nghẽn trở lại.
Sau ca mổ, bệnh nhân đã hồi phục rất suôn sẻ và có thể sớm trở lại công viên để tập thể dục, dù đi bộ 4000 mét vẫn không có vấn đề gì!
Lượng đường trong máu quá cao có thể làm hỏng mạch máu và gây ra bệnh tại chân
Lượng đường trong máu quá cao có thể gây tổn thương đến các cơ quan của toàn cơ thể. Một trong những vấn đề mà bệnh nhân đái tháo đường gặp phải là “bàn chân đái tháo đường”. Khi lượng đường trong máu quá cao, các mạch máu của toàn cơ thể như ngâm trong nước đường sẽ gây viêm nhiễm, tổn thương thành mạch, gây kết tập tiểu cầu dẫn đến “xơ vữa” khiến đường kính mạch ngày càng hẹp lại. Do các mạch máu ở chân có nhiệm vụ cung cấp máu cho các cơ nên khi động mạch bị thu hẹp và lượng máu lưu thông không đủ sẽ dẫn đến nhiều vấn đề khác nhau xảy ra.
Nguồn ảnh: Care Online
Xu Zhonghe, Giám đốc Khoa Mạch máu ngoại vi, Khoa Tim mạch, Bệnh viện trực thuộc Đại học Y Trung Quốc, giải thích rằng các dây thần kinh ở chân cũng cần máu để nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng. Khi các mạch máu bị thu hẹp và tắc nghẽn, các dây thần kinh sẽ bị ảnh hưởng, khiến người bệnh cảm thấy uể oải, dễ bị tê hoặc đau rát. Ngoài ra, chức năng của da và nang lông ở chân cũng sẽ kém đi, khiến lông chân của người bệnh bị rụng.
Chân lạnh, đề phòng tắc nghẽn động mạch và đột quỵ chân
Bác sĩZhang Yunde chỉ ra rằng bệnh nhân bị tăng đường huyết càng lâu, tuần hoàn máu ở chân càng kém, dễ xảy ra tắc nghẽn động mạch chi dưới. Da của những bộ phận kém lưu thông máu trở nên xỉn màu, khi chạm vào bàn chân sẽ lạnh hơn. Vào mùa đông, nếu bạn nhận thấy nhiệt độ của hai bàn chân chênh lệch rất nhiều là dấu hiệu cảnh báo động mạch chi dưới bị tắc nghẽn. Do lượng máu cung cấp không đủ nên người bệnh chỉ đi được một đoạn đường nhất định, bàn chân sẽ yếu và đau do thiếu máu cục bộ, cần dừng lại nghỉ ngơi mới có thể tiếp tục đi lại.
Một triệu chứng khác của tắc nghẽn động mạch chi dưới là vết thương khó lành. Khi chúng ta bị thương, vết thương cần được lưu thông máu đầy đủ để sửa chữa các mô. Nếu động mạch chi dưới bị thu hẹp và tắc nghẽn, lưu thông máu quá kém, vết thương sẽ khó phục hồi, thậm chí có thể chuyển dần từ vết thương nhỏ thành vết loét mãn tính.
Nguồn ảnh: Care Online
Mức độ nghiêm trọng của bệnh động mạch ngoại vi chi dưới, Li Xinfu, Giám đốc Khoa Tim mạch, Bệnh viện Thành phố Tân Đài Bắc, cho biết về mặt lâm sàng, mức độ nghiêm trọng của bệnh động mạch chi dưới có thể được chia thành bốn giai đoạn.
❑ Giai đoạn 1: Khi bắt đầu hẹp động mạch chi dưới có thể không có triệu chứng rõ ràng.
❑Giai đoạn 2: Bệnh nhân bị “đau nhức từng cơn”, tức là khi đi lại hoặc vận động, các cơ của chi dưới sẽ cảm thấy đau nhức và cần được nghỉ ngơi một chút để giảm các triệu chứng. Khi mức độ hẹp động mạch ngày càng nặng, quãng đường người bệnh đi được sẽ ngày càng ngắn lại.
❑ Giai đoạn 3: Người bệnh sẽ cảm thấy đau nhức chân ngay cả khi không vận động như khi nghỉ ngơi hay ngủ.
Giai đoạn 4: Các vết loét khó lành, thậm chí hoại tử bắt đầu xuất hiện ở các mô ở xa chân. Nếu không can thiệp tích cực, bệnh nhân có thể bị cắt cụt chân do thiếu máu cục bộ trên diện rộng hoặc nhiễm trùng thứ phát do vết thương.
Bác sĩ Li Xinfu nhắc nhở rằng: khi nhiệt độ xuống thấp vào mùa đông, nguyên lý giãn nở và co lại do nhiệt khiến các mạch máu co lại nhiều hơn. Bệnh nhân tiểu đường cần phải chú ý chăm sóc hơn nữa, các mạch máu vốn đã hẹp lại có thể bị tắc hoàn toàn, gây nên các triệu chứng nặng hơn, thậm chí gây thiếu máu cục bộ cấp tính và hoại tử chân. Nếu có tiền sử bệnh tim mạch, tình trạng tắc nghẽn động mạch chi dưới cũng có thể xấu đi nhanh chóng. Ngoài ra, các yếu tố như tiểu đường, cao huyết áp, tăng mỡ máu, tuổi già, hút thuốc lá đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe mạch máu và làm trầm trọng thêm diễn tiến của bệnh động mạch ngoại vi chi dưới. Mọi người nên đặc biệt cảnh giác.
Mở thông các mạch máu sớm để tránh bị cắt cụt chi
Bác sĩ Zhang Yunde giải thích rằng khi những bệnh nhân tiểu đường phát hiện họ bị “bàn chân đái tháo đường”, việc kiểm soát lượng đường trong máu và bỏ thuốc lá vẫn là ưu tiên hàng đầu. Nếu tình trạng hẹp nghiêm trọng hơn, hoặc có vết thương khó lành thì cần xem xét điều trị can thiệp.
Nguồn ảnh: Care Online
Bác sĩ Xu Zhonghe giải thích rằng một trong những phương pháp can thiệp thường được nghe là "nong rộng mạch bằng bóng ". Bệnh nhân được gây tê cục bộ, sau đó bác sĩ sẽ rạch một vết thương nhỏ từ bẹn và đưa ống thông vào, tìm vị trí tắt nghẽn của động, sau đó mở bóng. Các mảng vôi hóa sẽ bị ép chặt và làm phẳng để mở rộng đường kính của mạch máu. Nếu cần thiết, một stent sẽ được đặt vào thành mạch để giữ cho mạch máu thông thoáng.
Sau khi điều trị xong, hầu hết các triệu chứng của bệnh nhân có thể được cải thiện. Tuy nhiên, theo thời gian, các tế bào nội mô mạch máu sẽ tiếp tục tăng sinh, và có thể xảy ra tình trạng tái hẹp và tắc nghẽn sau mổ. Bác sĩ Li Xinfu cho biết, để giảm khả năng tắc lại, một lựa chọn khác là sử dụng bóng có tẩm thuốc. Khi mạch máu được mở, thuốc sẽ được giải phóng vào thành mạch máu để ức chế sự tăng sinh của tế bào và giúp duy trì sự thông thoáng của mạch máu.
Do tình trạng vôi hóa mạch máu ở một số bệnh nhân quá nặng, chỉ dùng nong bóng thì không thể mở được hết mạch máu, nên cân nhắc sử dụng dụng cụ phẫu thuật cắt để tiến hành loại bỏ mảng xơ vữa. Trước tiên các mảng bám cứng trong mạch máu được cạo sạch, sau đó sử dụng thuốc bôi. Bóng hoặc dụng cụ đặt stent để giữ cho mạch máu mở.
Chăm sóc mạch máu và giữ cho đôi chân khỏe mạnh
Những người mắc bệnh tiểu đường có thể gặp phải những vết trầy xước nhỏ và bỏng nước trên bàn chân, nhưng mãi không thể lành. Sau đó, các vết thương bị nhiễm trùng do vi khuẩn, phát triển thành viêm mô tế bào, viêm cân hoại tử, nhiễm trùng huyết, và thậm chí phải cắt cụt chi. Vì vậy, các bệnh nhân tiểu đường phải chăm sóc mạch máu và học cách chăm sóc bàn chân của mình: Xây dựng thói quen kiểm tra bàn chân mỗi ngày, để không lơ là vết thương ở chân do tê bì thần kinh. Cố gắng không đi chân trần, hãy mang tất và giày có thể tạo thêm một lớp bảo vệ. Nếu bạn muốn ngâm chân hoặc tắm suối nước nóng, hãy nhớ thử nhiệt độ của nước bằng khuỷu tay để tránh bị bỏng trong vô thức.
Nguồn ảnh: Care Online
Các bệnh nhân tiểu đường nên chăm sóc mạch máu và học cách chăm sóc bàn chân thật tốt. Nếu có vết thương ở chân hãy đến bác sĩ để được giám định, đừng chủ quan những vết thương nhỏ. Nếu vết thương xấu đi hoặc nhiễm trùng thì rất khó xử lý.
Nếu bạn thấy mình hoặc các thành viên trong gia đình có nhiệt độ hai chân khác nhau, rụng lông chân hoặc kêu đau liên tục khi đi bộ, hãy cẩn thận với chứng hẹp động mạch ngoại vi ở chi dưới và đi khám càng sớm càng tốt!
Nguồn bài viết: Running Biji